Trong thời gian gần đây, việc lắp đặt camera giám sát hành trình trên xe ô tô, đặc biệt là xe tải, đang được nhiều tài xế và doanh nghiệp vận tải quan tâm. Câu hỏi đặt ra là: liệu tất cả xe tải có bắt buộc phải lắp camera giám sát hành trình hay không? Câu trả lời phụ thuộc vào loại hình hoạt động của xe tải đó. Bài viết dưới đây sẽ làm rõ quy định pháp luật hiện hành và những trường hợp cụ thể cần phải lắp camera.
Cơ sở pháp lý về việc lắp camera giám sát trên xe tải
Việc lắp camera giám sát hành trình được quy định tại Nghị định số 10/2020/NĐ-CP ngày 17/01/2020 của Chính phủ về kinh doanh và điều kiện kinh doanh vận tải bằng ô tô. Sau đó, Nghị định 47/2022/NĐ-CP tiếp tục sửa đổi, bổ sung một số quy định nhằm siết chặt quản lý phương tiện vận tải.
Theo khoản 2 Điều 13 Nghị định 10/2020/NĐ-CP, các phương tiện kinh doanh vận tải hàng hóa bằng container và xe đầu kéo bắt buộc phải lắp đặt camera để ghi, lưu trữ hình ảnh tài xế trong suốt quá trình tham gia giao thông. Quy định này được ban hành nhằm tăng cường giám sát, đảm bảo an toàn giao thông và phòng ngừa các hành vi vi phạm trong quá trình vận chuyển.
Những loại xe tải bắt buộc phải lắp camera giám sát hành trình
Không phải tất cả xe tải đều phải lắp camera. Quy định chỉ áp dụng đối với xe tải kinh doanh vận tải bằng container hoặc xe đầu kéo. Điều này đồng nghĩa với việc nếu bạn đang sử dụng xe tải cho hoạt động cá nhân, vận chuyển nội bộ trong doanh nghiệp, hoặc không thu phí vận chuyển, thì bạn không bị bắt buộc phải lắp camera giám sát hành trình.
Tuy nhiên, trong trường hợp xe tải được sử dụng vào mục đích vận tải hàng hóa có thu phí, có đăng ký kinh doanh vận tải, đặc biệt là xe đầu kéo hoặc chở container, thì việc lắp camera là bắt buộc. Camera phải được lắp đặt ở vị trí có thể ghi rõ hình ảnh người lái xe trong suốt thời gian làm việc, đồng thời có khả năng lưu trữ dữ liệu hình ảnh tối thiểu 72 giờ gần nhất.
Mục đích của việc lắp đặt camera giám sát hành trình
Việc lắp camera không chỉ đơn thuần là yêu cầu bắt buộc từ pháp luật mà còn mang lại nhiều lợi ích trong quản lý phương tiện. Thông qua hệ thống camera, doanh nghiệp có thể theo dõi thái độ làm việc, thời gian vận hành của tài xế, đồng thời kiểm soát việc nghỉ ngơi, phòng ngừa tai nạn do ngủ gật hoặc vi phạm tốc độ.
Bên cạnh đó, hình ảnh từ camera là cơ sở để cơ quan chức năng xử lý các vụ việc tranh chấp, tai nạn hoặc vi phạm luật giao thông. Dữ liệu từ camera cũng sẽ được truyền về hệ thống giám sát của Cục Đường bộ Việt Nam, đảm bảo tính minh bạch và giám sát đồng bộ toàn quốc.
Mức xử phạt nếu không lắp camera theo quy định
Trường hợp phương tiện thuộc diện bắt buộc nhưng không lắp đặt camera theo đúng quy chuẩn, chủ phương tiện sẽ bị xử phạt hành chính theo Nghị định 100/2019/NĐ-CP, được sửa đổi bởi Nghị định 123/2021/NĐ-CP. Cụ thể, mức phạt đối với cá nhân từ 5 đến 6 triệu đồng và đối với tổ chức từ 10 đến 12 triệu đồng.
Ngoài việc bị xử phạt, phương tiện cũng có thể bị đình chỉ hoạt động nếu không khắc phục lỗi vi phạm, điều này có thể ảnh hưởng lớn đến tiến độ vận tải và uy tín doanh nghiệp.
Lắp camera như thế nào là đúng chuẩn?
Camera lắp trên xe phải có khả năng ghi hình rõ nét trong điều kiện ban ngày lẫn ban đêm, ghi lại đầy đủ hình ảnh người lái xe và truyền dữ liệu về máy chủ của doanh nghiệp cũng như cơ quan quản lý. Thiết bị này cần được kiểm định, chứng nhận đạt chuẩn kỹ thuật. Một số doanh nghiệp hiện nay lựa chọn lắp camera tích hợp định vị GPS, giúp quản lý phương tiện hiệu quả hơn.
Ngoài ra, doanh nghiệp cũng cần đảm bảo việc lưu trữ dữ liệu theo đúng thời gian quy định, tránh bị xử phạt do lỗi kỹ thuật hay thiếu sót trong khâu bảo trì thiết bị.
Không phải tất cả xe tải đều bắt buộc phải lắp camera giám sát hành trình, nhưng với xe đầu kéo hoặc xe tải chở container kinh doanh vận tải hàng hóa, việc lắp đặt camera là yêu cầu bắt buộc và có chế tài xử phạt rõ ràng nếu không tuân thủ. Việc nắm vững quy định không chỉ giúp tài xế và doanh nghiệp tránh bị xử phạt mà còn góp phần nâng cao hiệu quả quản lý phương tiện và đảm bảo an toàn giao thông. Trong bối cảnh ngành vận tải ngày càng được quản lý chặt chẽ, việc tuân thủ quy định về thiết bị giám sát là điều cần thiết và mang lại nhiều lợi ích thiết thực.