Xe tải là phương tiện vận chuyển có giá trị lớn và đóng vai trò then chốt trong hoạt động kinh doanh, vận chuyển hàng hóa. Tuy nhiên, sau thời gian sử dụng, các bộ phận trên xe sẽ hao mòn dần và gây ra nhiều sự cố nếu không được kiểm tra, thay thế đúng cách. Việc bảo dưỡng xe tải định kỳ do đó là công việc không thể bỏ qua dù đó là xe mới hay xe đã qua sử dụng.
Tại sao xe tải cần được bảo dưỡng định kỳ?
Xe tải hoạt động trong điều kiện đường dài, chở tải nặng, leo dốc, đồng thời thường di chuyển trong thời gian dài không dừng nghỉ. Các bộ phận như hệ thống phanh, tay lái, đèn, lốp, gầm xe… nếu bị hao mòn hoặc hỏng hóc mà không phát hiện sớm có thể dẫn đến tai nạn giao thông. Khi xe được thay nhớt, vệ sinh lọc gió, thay bugi sấy, kiểm tra kim phun định kỳ sẽ đảm bảo động cơ hoạt động đều, tiết kiệm nhiên liệu và chống hao mòn nhanh. Việc phát hiện sớm lỗi nhỏ như rò rỉ ống dầu, đèn báo chớp nháy, ống nước nứt… sẽ giúp tránh hư hại lan truyền sang các bộ phận quan trọng như turbo, hộp số, bàn đạp ly hợp… Đối với những xe tải đã qua sử dụng, lịch sử bảo dưỡng đầy đủ, có hóa đơn, đánh dấu mốc kiểm tra theo quy chuẩn của hãng sẽ được đánh giá cao khi bán lại.
Các mốc thời gian bảo dưỡng xe tải theo quy chuẩn
Xe tải cần được bảo dưỡng định kỳ theo hai tiêu chí chính là thời gian sử dụng và quãng đường di chuyển. Theo thời gian, mỗi tháng nên kiểm tra mức nước làm mát, áp suất lốp, đèn, ắc quy. Mỗi 3 đến 6 tháng nên thay dầu nhớt, lọc nhớt, vệ sinh lọc gió. Đến 12 tháng, cần kiểm tra toàn diện hệ thống treo, lái, phanh, điện. Cứ 2 năm, nên thay dầu hộp số, bugi sấy, cao su chân máy. Nếu xét theo số km, cứ mỗi 5.000 đến 10.000 km cần thay dầu nhớt và lọc nhớt động cơ. Đến mốc 20.000 km, nên thay lọc nhiên liệu, vệ sinh kim phun. Ở mốc 40.000 km, cần kiểm tra hộp số, hệ thống treo và phanh. Từ 60.000 đến 100.000 km, việc thay dầu hộp số, bugi sấy, cao su giảm chấn là điều cần thiết để đảm bảo an toàn và hiệu quả vận hành.
Bảo dưỡng theo thời gian sử dụng
Mốc thời gian | Các hạng mục bảo dưỡng chính |
---|---|
Hàng tháng | Kiểm tra mức nước làm mát, áp suất lốp, đèn, ắc quy |
3 – 6 tháng | Thay dầu nhớt, lọc nhớt, vệ sinh lọc gó |
12 tháng | Kiểm tra hệ thống treo, lái, phanh, điện |
24 tháng | Thay dầu hộp số, bugi sấy, cao su chân máy |
Bảo dưỡng theo số km di chuyển
Quãng đường (km) | Hạng mục cần bảo dưỡng |
5.000 – 10.000 | Thay dầu nhớt và lọc nhớt động cơ |
20.000 | Thay lọc nhiên liệu, vệ sinh kim phun |
40.000 | Kiểm tra hộp số, hệ thống treo, phanh |
60.000 – 100.000 | Thay dầu hộp số, bugi sấy, cao su giảm chấn |
Quy trình bảo dưỡng xe tải đúng chuẩn
Quy trình bảo dưỡng xe tải định kỳ bắt đầu bằng việc thay dầu nhớt và lọc nhớt. Dầu nhớt là yếu tố quan trọng giúp bôi trơn và tản nhiệt cho động cơ. Cần thay dầu nhớt định kỳ, kèm theo thay lọc nhớt để tránh bị tắc lọc, gây giảm hiệu suất động cơ.
Tiếp theo, lọc gió động cơ và cabin cần được vệ sinh thường xuyên, bởi lọc gió bẩn sẽ giảm lưu lượng không khí vào buồng đốt, ảnh hưởng đến khả năng đốt cháy nhiên liệu và làm xe tiêu hao nhiên liệu nhiều hơn. Hệ thống phanh bao gồm má phanh, tang trống và dầu phanh cũng cần được kiểm tra định kỳ. Nếu nghe tiếng rít hoặc tay lái rung khi phanh, đó là dấu hiệu cần thay ngay các bộ phận liên quan.
Ngoài ra, dầu hộp số, nước làm mát và bugi sấy là những thành phần quan trọng ảnh hưởng đến độ bền và hiệu suất của xe tải. Một số dòng xe yêu cầu dầu hộp số loại chống mài mòn cao, cần dùng đúng chủng loại. Nước làm mát nếu thiếu sẽ gây nóng máy và làm chộp động cơ.
Bảo dưỡng xe tải cũ: những điều chủ xe không thể bỏ qua
Xe tải đã qua sử dụng trên 3 năm hoặc có số km lăn bánh vượt ngưỡng 100.000 thường tiềm ẩn nhiều dấu hiệu hao mòn không dễ nhận biết bằng mắt thường. Nếu không được kiểm tra và bảo dưỡng đúng cách, những hư hỏng âm thầm này có thể gây ra hậu quả nghiêm trọng, từ mất an toàn vận hành cho đến thiệt hại lớn về kinh tế. Vì vậy, việc chăm sóc xe tải cũ đòi hỏi chủ xe phải đặc biệt lưu ý đến một số hạng mục kỹ thuật quan trọng.
Trước hết, hệ thống cao su như cao su chân máy và cao su giảm chấn cần được kiểm tra kỹ lưỡng. Các bộ phận này sau thời gian dài sử dụng thường bị chai cứng, rạn nứt hoặc biến dạng, dẫn đến rung giật động cơ, va đập kim loại và truyền chấn động mạnh xuống khung gầm. Những hiện tượng này không chỉ gây cảm giác khó chịu khi lái mà còn ảnh hưởng tiêu cực đến độ bền của xe. Việc thay thế kịp thời bằng phụ tùng cao su mới, chính hãng hoặc OEM uy tín, là điều nên làm để đảm bảo sự êm ái và ổn định khi vận hành.
Tiếp theo, vệ sinh kim phun và bô đề đứng là công việc không thể thiếu khi bảo dưỡng xe tải cũ. Kim phun nhiên liệu diesel sau thời gian dài thường tích tụ cặn bẩn và muội than, làm giảm hiệu suất phun và khiến xe chạy yếu, hao dầu, thậm chí khó khởi động vào sáng sớm. Vệ sinh kim phun bằng máy chuyên dụng hoặc dung dịch chuyên dùng sẽ giúp phục hồi khả năng đốt cháy nhiên liệu, tăng công suất động cơ. Đồng thời, bô đề đứng (motor đề) cũng cần được tháo kiểm tra, tra mỡ trục, vệ sinh lõi và thay chổi than nếu có dấu hiệu yếu hoặc đề khó.
Một trong những nguyên nhân phổ biến gây cháy máy hoặc rò rỉ nghiêm trọng là hệ thống ống dẫn nước và dầu bị lão hóa. Các ống này sau thời gian dài làm việc trong môi trường nhiệt độ cao rất dễ bị nứt, phồng hoặc mục ruỗng, dẫn đến thất thoát nước làm mát, tụt áp dầu hoặc mất áp suất hệ thống phanh hơi. Chủ xe cần kiểm tra trực quan toàn bộ hệ thống đường ống, quan sát vết rỉ, vết phồng bất thường và thay thế những đoạn đã xuống cấp, kể cả khi chưa xảy ra hiện tượng rò rỉ rõ ràng.
Một bộ phận khác thường bị bỏ quên nhưng cực kỳ quan trọng với xe tải máy dầu là bugi sấy và dây điện sấy. Bugi sấy có nhiệm vụ làm nóng buồng đốt khi xe khởi động trong điều kiện thời tiết lạnh. Khi bugi sấy yếu hoặc hỏng, xe thường rất khó đề nổ vào buổi sáng, động cơ nổ không đều và thải khói đen đậm. Việc kiểm tra điện trở của bugi, tình trạng của dây điện sấy, và thay mới nếu phát hiện hỏng hóc sẽ giúp xe khởi động mượt mà hơn, tránh gây áp lực lên hệ thống đề và ắc quy.
Bên cạnh những hạng mục chính trên, bảo dưỡng xe tải cũ cũng cần được thực hiện một cách tổng thể. Việc thay dầu nhớt động cơ, nhớt hộp số và cầu sau, kiểm tra má phanh, bố thắng, dầu phanh, vệ sinh lọc gió, lọc dầu, lọc nhiên liệu, cũng như kiểm tra ắc quy và lốp xe nên được tiến hành định kỳ. Đây là những bước cơ bản nhưng không thể thiếu để duy trì độ an toàn và ổn định của phương tiện trong quá trình vận hành. Đặc biệt, đối với xe tải hoạt động trong lĩnh vực vận chuyển hàng hóa hoặc công trình, cường độ sử dụng cao khiến chu kỳ hao mòn diễn ra nhanh hơn, vì vậy lịch bảo dưỡng cần được rút ngắn và thực hiện nghiêm túc.
Chủ xe cũng nên lưu lại lịch sử bảo dưỡng, kiểm tra, thay thế phụ tùng để dễ dàng theo dõi tình trạng xe. Nếu chi phí sửa chữa thường xuyên vượt quá 30% giá trị còn lại của xe, việc cân nhắc nâng cấp hoặc mua xe tải mới sẽ là lựa chọn kinh tế hơn về lâu dài. Việc sử dụng phụ tùng chính hãng, dịch vụ bảo dưỡng tại gara uy tín hoặc chuyên về dòng xe của mình cũng là cách thông minh để tránh các lỗi phát sinh lặp lại.
Tóm lại, bảo dưỡng xe tải cũ không đơn giản là “sửa khi hỏng” mà cần một kế hoạch chăm sóc kỹ lưỡng, đúng thời điểm, đúng kỹ thuật. Chỉ khi chủ xe hiểu và quan tâm đúng mức đến việc bảo dưỡng, chiếc xe tải mới có thể tiếp tục đồng hành bền bỉ, an toàn và tiết kiệm trong chặng đường phía trước.
Gợi ý khi mua xe tải hoặc phụ tùng xe tải dễ bảo dưỡng
- Lựa chọn xe có hệ thống trung tâm bảo hành đầy đủ
- Xe phổ biến như Howo, HINO, Isuzu, JAC, Hyundai… sẽ dễ tìm phụ tùng hơn
- Mua phụ tùng chất lượng
Bảo dưỡng xe tải định kỳ là nghiệp vụ quan trọng của mọi tài xế và chủ xe. Các mốc thời gian, quá trình và lựa chọn phụ tùng hợp lý sẽ giúp tối ưu hóa hiệu quả khai thác xe, tăng tuổi thọ và đảm bảo an toàn trên mọi cung đường. Dù là xe tải mới hay xe tải cũ, việc bảo trì đúng cách không chỉ mang lại hiệu quả kinh tế mà còn giúp doanh nghiệp vận tải hoạt động bền vững và chuyên nghiệp hơn.