CSGT tăng cường xử phạt trên cao tốc: 4 nhóm hành vi tài xế cần tránh

Cục Cảnh sát Giao thông (C08) – Bộ Công an đang siết chặt công tác tuần tra, xử lý vi phạm giao thông trên các tuyến cao tốc toàn quốc. Việc tăng cường xử phạt nhằm kéo giảm tai nạn, đảm bảo trật tự an toàn giao thông trong bối cảnh lưu lượng phương tiện ngày càng tăng, đặc biệt là vào mùa du lịch, ngày lễ Tết.

Lực lượng CSGT cho biết sẽ tập trung kiểm tra và xử lý nghiêm 4 nhóm hành vi vi phạm giao thông điển hình – vốn là nguyên nhân trực tiếp dẫn đến nhiều vụ tai nạn nghiêm trọng trên cao tốc.

1. Dừng, đỗ xe sai quy định; đón trả khách trên cao tốc

Đây là hành vi cực kỳ nguy hiểm nhưng vẫn phổ biến ở nhiều tài xế, đặc biệt là xe khách, xe cá nhân nghỉ ven đường, thậm chí dừng giữa làn để xử lý sự cố nhẹ mà không có cảnh báo.

Theo khoản 6 Điều 5 Nghị định 100/2019/NĐ-CP, người điều khiển ô tô dừng đỗ sai quy định trên đường cao tốc sẽ bị phạt tiền từ 6 – 8 triệu đồng, tước giấy phép lái xe từ 1 – 3 tháng. Nếu hành vi gây tai nạn giao thông thì thời gian tước GPLX có thể kéo dài hơn.

Lưu ý, xe chỉ được phép dừng trong làn dừng khẩn cấp (có cảnh báo đầy đủ) và trong trường hợp thực sự cần thiết, tuyệt đối không đỗ để nghỉ, nghe điện thoại, đón trả người.

2. Sử dụng điện thoại khi lái xe trên cao tốc

Việc sử dụng điện thoại di động khi đang điều khiển phương tiện khiến tài xế mất tập trung, phản ứng chậm, dễ gây va chạm ở tốc độ cao.

Khoản 3 Điều 5 Nghị định 100/2019/NĐ-CP quy định phạt từ 1 – 2 triệu đồng nếu tài xế đang điều khiển xe mà sử dụng điện thoại di động, thiết bị âm thanh (trừ thiết bị trợ thính).

Ngoài phạt tiền, nếu hành vi này dẫn tới tai nạn, người vi phạm có thể bị tước GPLX từ 2 đến 4 tháng. Việc sử dụng các thiết bị gắn trên vô-lăng, tai nghe để nghe – gọi cũng cần được hạn chế nếu làm mất sự tập trung trong lúc điều khiển phương tiện.

3. Vi phạm làn đường, chuyển làn không tín hiệu, đi vào làn khẩn cấp

Hành vi chuyển làn đột ngột, không bật xi nhan, đi sai làn, chen lấn vào làn khẩn cấp là lỗi rất thường gặp – đặc biệt khi giao thông đông đúc. Việc không tuân thủ quy tắc làn đường có thể gây va chạm dây chuyền, tai nạn liên hoàn.

Theo khoản 4 Điều 5 Nghị định 100/2019/NĐ-CP, tài xế vi phạm quy định về chuyển làn không có tín hiệu báo trước sẽ bị phạt từ 3 – 5 triệu đồng, tước GPLX từ 1 – 3 tháng.

Riêng hành vi đi vào làn dừng khẩn cấp không đúng quy định bị xử phạt từ 4 – 6 triệu đồng, đồng thời tước GPLX đến 3 tháng. Đây là làn dành riêng cho xe cứu hộ, cứu thương, xe gặp sự cố kỹ thuật, không phải là “đường tắt” khi kẹt xe.

4. Vi phạm quy định về tốc độ trên cao tốc

Việc vượt quá tốc độ quy định là nguyên nhân hàng đầu gây tai nạn nghiêm trọng trên cao tốc. Với nhiều tuyến cho phép chạy 100 – 120 km/h, chỉ cần vượt giới hạn 10–20 km/h đã tiềm ẩn nguy cơ va chạm lớn, đặc biệt khi các phương tiện đột ngột chuyển làn.

Theo Điều 5 Nghị định 100/2019/NĐ-CP, lỗi chạy quá tốc độ bị xử phạt như sau:

  • Vượt quá từ 5–10 km/h: Phạt từ 800.000 – 1.000.000 đồng

  • Vượt quá 10–20 km/h: Phạt từ 4 – 6 triệu đồng, tước GPLX 1–3 tháng

  • Vượt quá 20–35 km/h: Phạt từ 6 – 8 triệu đồng, tước GPLX đến 3 tháng

  • Trên 35 km/h: Phạt 10 – 12 triệu đồng, tước GPLX từ 2 – 4 tháng

Ngoài ra, hành vi đi chậm dưới tốc độ tối thiểu (khi không có lý do chính đáng) cũng có thể bị phạt từ 800.000 – 1 triệu đồng.

Tăng cường xử lý vi phạm qua hệ thống giám sát

Cục CSGT cho biết, ngoài tuần tra cơ động, hóa trang, lực lượng sẽ khai thác tối đa dữ liệu từ camera giám sát hành trình, hệ thống xử lý vi phạm qua hình ảnh, các thiết bị định vị gắn trên phương tiện.

Các khu vực thường xuyên xảy ra vi phạm, tai nạn sẽ được tăng cường lực lượng, thiết bị nghiệp vụ. Hệ thống tự động ghi nhận vi phạm (ETC, camera tốc độ) sẽ là công cụ hỗ trợ đắc lực để xử lý “nguội”, tránh tình trạng chống đối hoặc thoát lỗi tại chỗ.

Cảnh báo dành cho tài xế

CSGT nhấn mạnh, việc xử lý vi phạm không chỉ mang tính răn đe mà còn bảo vệ chính tài xế và người tham gia giao thông khác. Với đặc thù cao tốc, mọi sai sót nhỏ đều có thể dẫn đến hậu quả nghiêm trọng.

Tài xế cần chủ động tuân thủ tốc độ, làn đường, không sử dụng điện thoại khi lái, không đỗ xe giữa đường, đồng thời kiểm tra kỹ tình trạng phương tiện trước khi khởi hành.

Hướng dẫn lái xe không bị phạt khi đi trên cao tốc

Lái xe trên cao tốc đòi hỏi kỹ năng, sự tỉnh táo và am hiểu luật giao thông hơn so với đường thường. Do đặc thù vận tốc cao và mật độ xe lớn, chỉ một sai sót nhỏ cũng có thể dẫn đến vi phạm hoặc tai nạn nghiêm trọng. Dưới đây là hướng dẫn chi tiết để lái xe đúng luật, an toàn và không bị xử phạt khi đi trên đường cao tốc.

Chạy đúng tốc độ cho phép, không vượt quá – cũng không quá chậm

Trên cao tốc, mỗi làn đường có giới hạn tốc độ tối đa và tối thiểu được ghi rõ bằng biển báo. Ví dụ: Làn ngoài cùng bên trái cho phép 100 – 120 km/h, trong khi làn giữa là 80 – 100 km/h. Tài xế cần chú ý biển báo tốc độ tại từng đoạn đường để điều chỉnh phù hợp. Chạy quá tốc độ quy định sẽ bị phạt từ 800.000 đồng đến 12 triệu đồng, tùy mức độ vượt. Ngược lại, chạy dưới tốc độ tối thiểu (khi không có lý do như xe hỏng, chở hàng cồng kềnh…) cũng bị phạt từ 800.000 – 1 triệu đồng theo Nghị định 100/2019/NĐ-CP. Lưu ý: Khi cần dừng khẩn cấp, phải bật đèn cảnh báo nguy hiểm và đặt biển tam giác phản quang cách xe ít nhất 50 – 100 m, tuyệt đối không dừng ở làn chạy.

 Không dừng, đỗ, đón trả khách tùy tiện

Nhiều tài xế vi phạm khi dừng xe giữa làn, dừng trong làn khẩn cấp để nghỉ, đi vệ sinh hoặc đón trả người. Đây là hành vi bị nghiêm cấm. Theo luật, xe chỉ được dừng tại làn dừng khẩn cấp trong trường hợp bắt buộc (xe hỏng, tai nạn,…), và phải có cảnh báo đầy đủ. Vi phạm lỗi này, tài xế sẽ bị phạt 6 – 8 triệu đồng và tước GPLX 1 – 3 tháng. Nếu muốn dừng nghỉ, hãy đi vào trạm dừng nghỉ chính thức, không tự ý đỗ vào lề hay cầu vượt.

Luôn bật xi nhan khi chuyển làn – đi đúng làn quy định

Việc chuyển làn đột ngột không xi nhan, hoặc đi sai làn tốc độ là lỗi dễ bị camera ghi lại và xử phạt “nguội”. Trên cao tốc, các làn có chức năng riêng:

  • Làn ngoài cùng trái là làn vượt, chỉ dùng khi muốn vượt và phải quay lại làn giữa sau khi vượt xong.

  • Làn giữa là làn di chuyển chính

  • Làn trong cùng (phải) dành cho xe đi chậm hoặc chuẩn bị ra khỏi cao tốc

Hãy luôn bật xi nhan trước khi chuyển làn từ 3 giây trở lên, quan sát gương, đảm bảo đủ khoảng cách mới thực hiện. Chuyển làn sai cách hoặc không xi nhan có thể bị phạt 3 – 5 triệu đồng, tước GPLX 1 – 3 tháng.

Không đi vào làn dừng khẩn cấp

Một số tài xế lợi dụng làn khẩn cấp để “né” kẹt xe hoặc vượt lên khi tắc đường. Đây là hành vi rất nguy hiểm và bị xử phạt nặng. Làn dừng khẩn cấp chỉ dùng khi xe gặp sự cố kỹ thuật, tai nạn, cần hỗ trợ khẩn cấp. Mọi hành vi sử dụng sai mục đích có thể bị phạt 4 – 6 triệu đồng, tước GPLX 1 – 3 tháng.

Không dùng điện thoại khi lái xe

Sử dụng điện thoại khi đang lái xe là lỗi phổ biến và cực kỳ nguy hiểm trên cao tốc – nơi đòi hỏi phản ứng nhanh. Nếu bị ghi hình hoặc CSGT phát hiện, tài xế sẽ bị phạt 1 – 2 triệu đồng, có thể tước GPLX nếu gây hậu quả. Nên dùng tai nghe bluetooth hoặc thiết bị rảnh tay (nếu thật sự cần), tránh vừa lái vừa thao tác tay trên điện thoại.

Giữ khoảng cách an toàn với xe phía trước

Khi chạy ở tốc độ cao, khoảng cách giữa các xe là yếu tố sống còn nếu có tình huống bất ngờ xảy ra. Khoảng cách tối thiểu theo tốc độ quy định tại Thông tư 31/2019/TT-BGTVT như sau:

  • Tốc độ 60 km/h: tối thiểu 35 m

  • Tốc độ 100 km/h: tối thiểu 70 m

  • Tốc độ 120 km/h: nên cách 100 m trở lên

Đặc biệt, các bác tài xế không bám đuôi, không vượt phải, và tuyệt đối không phanh gấp nếu không khẩn cấp.

Không lùi xe, quay đầu, đi ngược chiều

Trên cao tốc, mọi hành vi lùi, quay đầu, đi ngược chiều đều bị cấm tuyệt đối, kể cả khi đi quá lối rẽ hay lỡ lối ra. Nếu vi phạm, tài xế có thể bị phạt tiền từ 6 – 12 triệu đồng, tước GPLX từ 2 – 4 tháng. Nếu gây tai nạn: tài xế có thể bị xử lý hình sự. Nếu đi quá lối ra, hãy tiếp tục chạy tới nút giao kế tiếp để quay lại đúng luật.

Mang đầy đủ giấy tờ, không che biển số

Trước khi lên cao tốc, tài xế cần kiểm tra có mang đủ:

  • Giấy đăng ký xe

  • Giấy phép lái xe

  • Giấy chứng nhận kiểm định

  • Giấy bảo hiểm trách nhiệm dân sự

Biển số phải rõ ràng, không bị che, mờ, bẩn. Nếu dùng biển số giả, che biển, quay biển sẽ bị xử lý rất nặng, có thể bị tịch thu phương tiện hoặc truy cứu trách nhiệm hình sự.

Kiểm tra kỹ xe trước khi đi

Ngoài việc tuân thủ luật, việc kiểm tra lốp xe, phụ tùng xe ô tô, phanh, đèn, nước làm mát, xăng/dầu, ắc quy trước khi lên cao tốc là điều cần thiết để tránh bị kẹt lại giữa đường, vừa nguy hiểm, vừa dễ bị xử lý nếu gây cản trở giao thông.

Việc CSGT siết chặt xử lý vi phạm trên cao tốc là cần thiết, giúp giảm thiểu rủi ro, tai nạn và nâng cao ý thức chấp hành luật giao thông. Bốn nhóm hành vi vi phạm đang bị xử lý mạnh tay đều là những lỗi phổ biến nhưng nguy hiểm, tài xế cần hết sức tránh. Chấp hành đúng luật là bảo vệ tính mạng, tài sản của chính bạn và cộng đồng trên mọi hành trình.