Tất tần tật thông tin về Turbo xe tải, dấu hiệu nhận biết Turbo bị hỏng

Turbo xe tải là một hệ thống tăng áp được sử dụng để cải thiện hiệu suất động cơ. Nó hoạt động bằng cách sử dụng luồng khí nén để đẩy mạnh lực hút và đốt cháy nhiên liệu hiệu quả hơn. Turbo xe tải tăng cường công suất và mô-men xoắn, giúp xe tải vận hành mạnh mẽ và tiết kiệm nhiên liệu.

Giới thiệu về turbo xe tải 

Turbo xe tải là gì?

Turbo xe tải (Turbo, hay còn gọi là Turbocharger) là một thành phần quan trọng trong động cơ, giúp tăng cường hiệu suất và công suất của xe, được gắn kết với hệ thống đốt cháy, turbo xe tải sử dụng luồng khí nén để nạp thêm lượng khí nhiên liệu vào xi-lanh, tăng áp suất và hiệu quả đốt cháy. 

Công dụng và lợi ích của turbo xe tải 

Cấu tạo của turbo xe tải 

Turbo là bộ phận quan trọng giúp tăng công suất động cơ bằng cách tận dụng luồng khí xả để nén khí nạp vào buồng đốt. Một hệ thống turbo trên xe tải bao gồm các thành phần chính sau:

Bộ nén khí (Compressor)

• Gồm bánh quạt nén và vỏ nén khí.
• Hút không khí từ bên ngoài, nén lại và đưa vào buồng đốt, giúp tăng lượng oxy cho quá trình cháy nhiên liệu.

Bộ tuabin (Turbine)

• Gồm cánh quạt tua-bin và trục dẫn động.
• Khí thải từ động cơ tác động vào cánh quạt tua-bin, làm quay trục dẫn động, từ đó kéo theo cánh quạt nén khí hoạt động.

Hệ thống bôi trơn và làm mát

• Turbo có tốc độ quay rất cao (200.000 – 300.000 vòng/phút), do đó cần hệ thống dầu bôi trơn để giảm ma sát, bảo vệ trục và bạc đỡ.
• Một số turbo còn có bộ làm mát khí nén (Intercooler) giúp giảm nhiệt độ khí nạp trước khi vào xi-lanh, tối ưu hóa hiệu suất động cơ.

Chức năng và tác dụng của turbo xe tải

Turbo xe tải hoạt động bằng cách sử dụng luồng khí nén để nạp thêm không khí vào xi-lanh, từ đó giúp đốt cháy nhiên liệu hiệu quả hơn. Việc này tăng công suất động cơ, tạo ra mô-men xoắn mạnh mẽ và cải thiện khả năng vận hành, đặc biệt khi xe tải phải mang tải trọng nặng hoặc di chuyển trên địa hình khó.

Ngoài ra, turbo xe tải còn giúp tiết kiệm nhiên liệu nhờ vào việc tối ưu hóa hiệu quả đốt cháy và cải thiện hiệu suất tổng thể của động cơ. Điều này không chỉ giúp giảm chi phí vận hành mà còn nâng cao khả năng tăng tốc và vượt đèo, mang lại lợi ích lớn cho các doanh nghiệp vận tải.

Với những ưu điểm vượt trội, turbo xe tải đã trở thành công nghệ không thể thiếu trong ngành vận tải hàng hóa, đóng góp vào sự phát triển và nâng cao hiệu quả của hệ thống vận chuyển hiện đại

Nguyên lý hoạt động turbo xe tải 

Nguyên lý hoạt động của turbo trong xe tải dựa trên việc tận dụng năng lượng từ khí thải động cơ để tăng áp suất khí nạp vào buồng đốt, giúp cải thiện hiệu suất và công suất động cơ.

• Tận dụng năng lượng từ khí thải: Khi động cơ hoạt động, khí thải từ buồng đốt sẽ được dẫn vào bộ phận tuabin của turbo. Dòng khí thải này tạo lực quay cho bánh xe tuabin.
• Truyền động qua trục turbo: Bánh xe tuabin được nối với bánh xe nén qua một trục chung, nên khi tuabin quay, nó sẽ kích hoạt bánh xe nén quay đồng thời.
• Nén không khí: Bánh xe nén hút không khí từ môi trường bên ngoài, nén khí lại và đưa vào buồng đốt với áp suất cao hơn. Lượng không khí nén này chứa nhiều oxy hơn, giúp cho quá trình đốt cháy diễn ra hiệu quả hơn.
• Tăng công suất động cơ: Nhờ lượng không khí nén được đưa vào buồng đốt nhiều hơn, động cơ có thể đốt cháy nhiều nhiên liệu hơn trong cùng một chu kỳ, từ đó sinh ra công suất lớn hơn và mô-men xoắn cao hơn.
• Hiệu quả nhiên liệu và khí thải: Bằng cách tối ưu hóa quá trình đốt cháy, turbo giúp xe tải vận hành mạnh mẽ hơn mà không cần tăng dung tích xi lanh của động cơ, đồng thời giảm tiêu hao nhiên liệu và giảm lượng khí thải gây hại ra môi trường.

 

Với nguyên lý này, turbo giúp xe tải cải thiện công suất, khả năng tăng tốc, và tiết kiệm nhiên liệu, từ đó nâng cao hiệu quả vận hành trên nhiều loại địa hình và trong nhiều điều kiện tải khác nhau.

Khi khởi động, động cơ sẽ hút khí từ bên ngoài thông qua bộ lọc khí nhờ lực hút từ piston. Sau đó, không khí sẽ được hòa trộn cùng với nhiên liệu, nén và đốt cháy.

Khi có sự hỗ trợ của turbo, khí thải từ quá trình đốt cháy sẽ làm quay cánh quạt tua-bin, tác động lên cánh quạt nén khí, dẫn đến một lượng không khí lớn mới được nén vào buồng đốt của động cơ. Do lượng không khí đã được tăng lên, mật độ không khí tăng lớn, từ đó làm cho nhiên liệu càng nhiều hơn. Điều này giúp nâng cao công suất hoạt động của động cơ mà không phải thay đổi kích thước động cơ.

Tuy nhiên, khi không khí bị nén có nhiệt độ rất cao, khí nén này có mật độ loãng (không khí giãn nở do nhiệt độ tăng cao) và có những hiệu ứng không tích cực khi đưa trực tiếp vào động cơ – hiện tượng gõ máy. Vì lý do này mà các nhà sản xuất ô tô thường lắp đặt thêm bộ làm lạnh trung gian để làm mát khí đã được nén trước khi đưa vào động cơ. Bộ làm lạnh trung gian thường là két làm mát đơn giản được đặt giữa turbo và khoang nạp khí. Thông qua két làm mát này, không khí được giảm bớt nhiệt đi, tăng mật độ trước khi vào buồng đốt, giúp duy trì hiệu suất hoạt động của động cơ.

Các loại turbo xe tải phổ biến trên thị trường

Trên thị trường, có nhiều loại turbo xe tải phổ biến được sử dụng trong ngành vận tải hàng hóa. 

• Turbo tăng áp biến thiên hình côn: cho phép tăng áp suất khí nén tùy thuộc vào điều kiện vận hành. 
• Turbo tăng áp biến thiên hình cầu: Loại này có thiết kế hình cầu cho phép tăng áp suất khí nén ở nhiều mức độ khác nhau. 
• Turbo tăng áp đơn: Đây là loại turbo đơn giản, được sử dụng phổ biến trong các xe tải nhẹ. 

Sự hiểu biết về các loại turbo xe tải giúp người vận hành và chủ sở hữu có sự lựa chọn tốt nhất để đạt được hiệu suất và hiệu quả kinh tế tối đa trong hoạt động vận chuyển hàng hóa.

Ưu điểm và nhược điểm của động cơ sử dụng turbo

Ưu điểm:

• Nâng cao tính năng động lực của động cơ. Một động cơ có trang bị turbo sẽ làm tăng công suất hoạt động lên 30-40%.
• Nâng cao khả năng tiết kiệm nhiên liệu của động cơ
• Cải thiện chất lượng khí thải của động cơ.
• Tăng công suất và duy trì sự bền bỉ khi di chuyển ở những địa hình phức tạp, leo dốc cao ở vùng núi.

Nhược điểm:

• Về mặt kỹ thuật thì động cơ sử dụng turbo đòi hỏi phải sử dụng piston, tay biên, trục khuỷu, bộ tản nhiệt có chất lượng cao hơn về mặt chế tạo vật liệu và công nghệ. Bơm dầu cũng cần dung tích lớn hơn so với động cơ không sử dụng turbo.
• Turbo tạo ra một áp suất ngược trong hệ thống xả và tạo ra áp suất nạp thấp hơn cho tới khi động cơ hoạt động ở tốc độ tua cao. Đây cũng chính là nguyên nhân dẫn đến động cơ lắp đặt ban đầu không tăng tốc nhanh hay còn gọi là độ trễ (hiện tượng này chủ yếu ở động cơ chạy dầu). Tuy nhiên, hầu hết các nhà sản xuất ô tô hiện nay đã khắc phục được tình trạng này bằng cách cải tiến kỹ thuật hoặc thay đổi vật liệu.

Cách sử dụng turbo xe tải hiệu quả

Để sử dụng turbo xe tải hiệu quả và duy trì độ bền lâu dài, cần chú ý những yếu tố sau:

• Khởi động động cơ đúng cách: Sau khi khởi động, nên để động cơ chạy không tải từ 1-2 phút trước khi tăng ga. Điều này cho phép dầu máy được bơm đều đến các bộ phận của turbo, giảm ma sát và tránh hao mòn cho bánh xe tuabin và bánh xe nén.
• Tắt máy từ từ: Trước khi tắt động cơ, để máy chạy không tải trong khoảng 1-2 phút. Điều này giúp làm mát dần các bộ phận của turbo, đặc biệt là trục và bánh xe tuabin. Tắt máy đột ngột ngay sau khi vận hành có thể khiến nhiệt độ trong turbo tăng cao, gây quá nhiệt và làm hỏng các bộ phận bên trong.
• Sử dụng dầu nhớt chất lượng cao: Turbo cần dầu nhớt để bôi trơn và làm mát, nên chọn loại dầu nhớt đúng tiêu chuẩn, chất lượng cao và có độ bôi trơn tốt. Đồng thời, hãy thay dầu nhớt định kỳ để đảm bảo dầu luôn trong tình trạng tốt.
• Vệ sinh bộ lọc gió định kỳ: Bộ lọc gió sạch giúp cung cấp luồng khí ổn định và ngăn bụi bẩn đi vào turbo. Bụi và tạp chất có thể gây mài mòn bánh xe nén và giảm hiệu suất của turbo. Nên vệ sinh hoặc thay thế bộ lọc gió theo khuyến nghị của nhà sản xuất.
• Kiểm tra và bảo dưỡng turbo định kỳ: Turbo là bộ phận chịu tải lớn, vì vậy kiểm tra định kỳ sẽ giúp phát hiện sớm các dấu hiệu hao mòn hoặc hỏng hóc. Đặc biệt, cần chú ý các dấu hiệu bất thường như tiếng kêu lạ, hiện tượng rò rỉ dầu, hoặc động cơ giảm công suất.
• Không vượt quá giới hạn công suất: Turbo được thiết kế để hoạt động trong một phạm vi áp suất và tốc độ nhất định. Việc tăng ga đột ngột hoặc vận hành xe tải quá công suất thường xuyên sẽ làm tăng áp lực lên turbo, dễ gây hư hỏng và giảm tuổi thọ của bộ phận này.
• Sử dụng xe đúng tải trọng và trên địa hình phù hợp: Vận hành xe quá tải hoặc trên địa hình khó khăn liên tục sẽ khiến động cơ và turbo phải làm việc với công suất tối đa trong thời gian dài, dẫn đến quá nhiệt và hao mòn nhanh chóng.

Bằng cách thực hiện đúng các bước bảo dưỡng và sử dụng, turbo xe tải sẽ hoạt động hiệu quả và bền bỉ hơn, từ đó nâng cao hiệu suất vận hành và giảm thiểu chi phí bảo trì, sửa chữa trong suốt quá trình sử dụng. Đồng thời, việc tuân thủ các quy định và hướng dẫn của nhà sản xuất đối với turbo xe tải là rất quan trọng để đảm bảo an toàn và độ tin cậy trong quá trình vận hành.

Các thắc mắc về turbo xe tải 

Tại sao turbo xe tải không hoạt động? 

Có nhiều lý do khiến turbo không hoạt động, bao gồm: hỏng hóc cơ học, lỗi hệ thống làm mát, áp suất khí nén không đủ, hoặc lỗi điều khiển điện tử. Nếu turbo không hoạt động, nên kiểm tra và sửa chữa bởi các chuyên gia kỹ thuật để xác định nguyên nhân cụ thể và khắc phục sự cố.

Tại sao turbo xe tải gây tiếng kêu lớn? 

Một số nguyên nhân gây tiếng kêu lớn từ turbo có thể bao gồm: hở van phụ, hỏng hóc cơ học, lỗi ổ bi, hay áp suất dầu mỡ không đủ. Tiếng kêu lớn từ turbo có thể là dấu hiệu của vấn đề nghiêm trọng và cần được kiểm tra và sửa chữa kịp thời.

Làm thế nào để bảo dưỡng turbo xe tải để kéo dài tuổi thọ?

Một số cách bảo dưỡng bao gồm:

• Khởi động và tắt động cơ đúng cách, tránh tăng ga đột ngột khi mới khởi động và để động cơ chạy không tải trước khi tắt máy.
• Kiểm tra và thay dầu nhớt định kỳ để đảm bảo hệ thống bôi trơn tốt.
• Vệ sinh bộ lọc khí nạp thường xuyên để ngăn bụi bẩn xâm nhập vào turbo.
• Đảm bảo turbo được kiểm tra và bảo dưỡng định kỳ để phát hiện sớm các vấn đề.

Turbo có giúp xe tải tiết kiệm nhiên liệu không?

Turbo cải thiện hiệu suất đốt cháy nhiên liệu, từ đó giúp tiết kiệm nhiên liệu hơn so với động cơ không có turbo, đặc biệt khi xe vận hành ở điều kiện tải nặng hoặc đi đường dài.

Turbo có thể bị quá nhiệt không? Nếu có thì nguyên nhân là gì?

Có, turbo có thể bị quá nhiệt nếu hệ thống làm mát không hoạt động hiệu quả hoặc khi động cơ làm việc quá tải trong thời gian dài. Nguyên nhân thường do thiếu dầu nhớt, cặn bẩn trong bộ lọc khí hoặc lắp đặt sai cách.

Nên thay thế turbo khi nào?

Turbo cần được thay thế khi có dấu hiệu hỏng hóc nghiêm trọng như tiếng kêu bất thường, rò rỉ dầu nghiêm trọng, mất công suất động cơ hoặc đã qua tuổi thọ khuyến nghị từ nhà sản xuất. Thay thế kịp thời giúp tránh ảnh hưởng đến động cơ và các bộ phận liên quan.

Việc hiểu rõ công dụng của turbo xe tải và nhận diện các dấu hiệu turbo hỏng sẽ giúp các bác tài xế vận hành xe an toàn, mạnh mẽ hơn, đồng thời tiết kiệm nhiên liệu và giảm thiểu khí thải độc hại. An Thái hy vọng qua bài viết này, bạn đọc đã có cái nhìn rõ ràng về turbo xe tải và chức năng quan trọng của nó, từ đó nâng cao hiệu quả sử dụng và đảm bảo an toàn trong mỗi chuyến đi.

———————————————————————————————

Hãy liên hệ ngay với An Thái ngay hôm nay để nhận được giải pháp tối ưu về phụ tùng ô tô, phụ tùng xe tải. Với sứ mệnh “Vì Chiếc xe luôn lăn bánh – Vì Doanh nghiệp phát triển”, An Thái – Cam kết chất lượng, nâng tầm trải nghiệm.

CÔNG TY TNHH CƠ KHÍ Ô TÔ AN THÁI

Chuyên cung cấp phụ tùng ô tô tải hàng đầu tại Việt Nam
Hotline: 0827 821 821
Địa chỉ: 288 Trần Thái Tông, TP. Thái Bình, Tỉnh Thái Bình
Email: contact@anthaiautoparts.com